Tel Hreiz arkeolojik alanında sığ suda görülen taş duvar.
Akdeniz’de 7.000 Yıllık Deniz Duvarı Bulundu
İsrail’in Carmel Sahili’ndeki Neolitik köylüler, yerleşimlerini Akdeniz’de yükselen deniz seviyelerine karşı korumak için bir deniz duvarı inşa etmiş.
Araştırmacılar, dünyanın herhangi bir yerinden bilinen en eski kıyı savunma sistemini ortaya çıkardılar ve analiz ettiler. Eski yerleşimcilerin kayalarla inşa ettiği bu kıyı savunma sistemi, köylerine 1-2 kilometre mesafedeki nehir yataklarından toplanan taşlarla yapılmış.
PLOS ONE dergisinde yayımlanan çalışmada Dr. Ehud Galili, 100 metreden uzun deniz duvarının geçici bir önlem olduğunu ve antik köyün en nihayetinde terk edildiğini ve sular altında kaldığını açıkladı.
Bu keşif, deniz seviyesinin yükselmesinin yol açtığı mevcut tehditlere karşı eski insan tepkileri hakkında yeni bilgiler veriyor.
Dr. Galili, “Neolitik dönem boyunca, Akdeniz nüfusu, deniz seviyesinde yılda 4 ila 7 mm veya bir ömür boyunca yaklaşık 12-21 cm yükselme görmüş olmalıydı. Bu oran 100 yılda yaklaşık 70 cm’ye denk geliyor. Deniz seviyesindeki bu artış, köye zarar veren yıkıcı fırtınaların sıklığının önemli ölçüde artacağı anlamına geliyor.” diyor.
“Çevresel değişiklikler, bir yerleşimin ömrü boyunca birkaç yüzyıl içinde insanlar tarafından fark edilebilirdi. Sonunda biriken yıllık deniz seviyesi, şu anda dünyada gördüklerimize benzer bir kıyı koruma duvarı inşa etmeyi içeren insan müdahalesini gerekli kıldı.”
Bugün batan başkent Jakarta ile karşılaştırılabilir bir senaryoda, eski Tel Hreiz, deniz seviyesinden 3 metreye kadar güvenli bir yükseklikte inşa edildi, ancak yılda 7 mm’ye kadar buzul deniz seviyesi artışları yerleşimciler ve evleri için bir tehdit oluşturdu.
Araştırmanın eş yazarı Dr. Jonathan Benjamin, Tel Hreiz yerleşiminin ilk olarak 1960’larda potansiyel bir arkeolojik alan olarak kabul edildiğini, ancak 2012’de doğal süreçler ile ortaya çıkan alanların, daha önce bilinmeyen arkeolojik materyali ortaya çıkardığını söylüyor.
Bölgedeki diğer batık köylerin hiçbirinde bilinen benzer bir yapı yok, bu da Tel Hreiz bölgesini, insanın Neolitik deniz seviyesindeki yükselişe verdiği tepki için eşsiz bir örnek haline getiriyor.
“Modern deniz seviyesindeki yükseliş halihazırda dünya genelinde kıyı erozyonuna neden oluyor. Kıyı nüfusu ve yerleşim yerlerinin büyüklüğü göz önüne alındığında, gelecekteki tahmini nüfus yer değiştirmesinin büyüklüğü, Neolitik dönemde insanlar üzerindeki etkilere göre oldukça farklı.”
Araştırmacılara göre, mevcut tahminler, 21. yüzyıl deniz seviyesinin yıllık 1.7 ila 3 mm arasında değişeceğini öngörüyor ve bu, antik deniz duvarını inşa eden Neolitik toplumun yaşadığı tehdide kıyasla daha küçük bir değişikliği temsil ediyor, ancak aynı zorlukların birçoğu ortaya çıkacak.
Phys. 18 Aralık 2019.
Makale: Ehud Galili, Jonathan Benjamin et al. 2019. A submerged 7000-year-old village and seawall demonstrate earliest known coastal defence against sea-level rise. PLOS ONE.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder